Zabytki stanowią nasze dziedzictwo i są źródłem tożsamości i dumy całego narodu. Jednym z elementów systemu ochrony i opieki nad zabytkami jest możliwość zwolnienia z płacenia podatku od zabytkowych nieruchomości, ale podkreślmy – tylko w stosunku do obiektów utrzymanych w dobrym stanie.
Co roku sprawdzamy, jak wszystkie gminy powiatu wrzesińskiego oraz dla porównania gmina Strzałkowo z powiatu słupeckiego, realizują możliwość zwolnień podatkowych dla właścicieli zabytkowych nieruchomości. Tym razem to już dziewiąty z rzędu audyt w tym temacie. Zeszłoroczny można znaleźć poniżej.
Warto zaznaczyć, że prowadzone audyty na przestrzeni lat doprowadziły do polepszenia sytuacji związanej ze ściągalnością podatków, z których finansowane są przecież inwestycje dla mieszkańców. W zeszłym roku dobrze wypadła gmina Nekla. A jak wygląda to obecnie? Poniżej przedstawiamy krótki opis dla każdej z gmin.
Gmina Kołaczkowo zwalnia z podatku od nieruchomości kilkanaście zabytków. Gmina pozostaje w kontakcie z konserwatorem zabytków. Wielkopolski Wojewódzki Konserwator Zabytków wskazał, że zespół dworski w Grabowie Królewskim oraz dwór w Borkowie nie są utrzymywane zgodnie z przepisami ustawy o ochronie zabytków. Obiekty te nie są zatem zwalniane z płacenia podatku.
W gminie Miłosław zwolnieniom podatkowym podlegają dwie zabytkowe nieruchomości (budynek mieszkalny „Bazar” oraz pałac w Mikuszewie). Gmina dokłada starań w celu ustalenia stanu poszczególnych zabytków i pozostaje w kontakcie z konserwatorem zabytków, który jednak wskazał, że pałac w Mikuszewie nie jest utrzymywany i konserwowany zgodnie z przepisami o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Poza tym konserwator wskazał, że sporo zabytków na terenie gminy Miłosław nie jest utrzymywanych prawidłowo.
Gmina Nekla zwalnia z podatku kilka zabytków. Dwa lata temu rozpoczęto procedurę wyjaśniania ich stanu. Wielkopolski Wojewódzki Konserwator Zabytków wskazał, że zespół dworski w Mystkach, park dworski w Targowej Górce oraz dom w Targowej Górce (ul. Kosińskiego 8) nie są utrzymywane zgodnie z przepisami ustawy o ochronie zabytków. Dwa ostatnie obiekty te nie są zatem zwalniane z płacenia podatku. Zwolniony z płacenia podatku został dwór w Mystkach, co aktualnie jest wyjaśniane i wszystko wskazuje na to, że i ten obiekt nie będzie zwalniany z podatku. Bardzo dobrze, że burmistrz Nekli podjął działania w kwestii zespołu dworskiego w Mystkach.
W gminie Pyzdry zwolnionych z podatku zostało kilkanaście zabytków. Burmistrz Pyzdr nie dysponuje dokumentami od konserwatora zabytków na temat stanu poszczególnych nieruchomości i faktu ich utrzymania zgodnie z przepisami o ochronie i opiece nad zabytkami. Sytuacja taka trwa od lat.
W gminie Strzałkowo z podatku zwalnia się kilkanaście zabytków. Wszystkie otrzymały w 2021 roku zaświadczenie od konserwatora zabytków o utrzymaniu w dobrym stanie, więc zwolniono je poprawnie, choć zaświadczenia powinny być aktualizowane.
Gmina Września tradycyjnie zwalnia z podatku od nieruchomości najwięcej zabytkowych nieruchomości. Oczywiście wynika to z tego, że we Wrześni jest znaczna ich liczba. Gmina zwalnia z podatku pałac i park w Chwalibogowie, które – zgodnie z oficjalnymi danymi – są w złym stanie oraz park w Grzymysławicach, który jest w bardzo złym stanie.
Reasumując można wskazać, że prawie wszystkie gminy pozostają w kontakcie w konserwatorem zabytków i otrzymują od niego dane dotyczące utrzymania zabytków. Wyjątkiem jest gmina Pyzdry i to nie zmienia się od lat. Można by powiedzieć, że w tym przypadku widać zabory… Niejasna sytuacja jest również w gminie Września. Na pochwałę zasługują za to działania gminy Nekla, która potrafi przeanalizować sytuację i podjąć działania w kwestii zespołu dworskiego w Mystkach.
Ponownie warto podkreślić, że ścisła współpraca z Wielkopolskim Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków może w przyszłości doprowadzić do polepszenia sytuacji zabytków.
Zestawienie wszystkich nieruchomości zwolnionych od podatków można znaleźć klikając poniżej:
